W czasie pandemii i zamkniętych szkół narzędzia i pomysły do pracy zdalnej z uczniami są niezwykle potrzebne. Drogowskazem dla nauczycieli mogą być bezpłatne szkolenia w projektach Lekcja: Enter i Centrum Mistrzostwa Informatycznego (CMI). Oba finansowane są z Funduszy Europejskich i polskiego budżetu. O tym, na czym polegają te projekty, jak się do nich zgłosić, a także jakie sukcesy mają już na swoim koncie, rozmawiamy z nauczycielami - uczestnikami szkoleń, a także z Moniką Eilmes-Glegoła z Fundacji Orange, kierowniczką ogólnopolskiego projektu Lekcja: Enter.
Po co mi kompetencje cyfrowe?
"Poprzez projekt chcemy wzmocnić kompetencje cyfrowe i metodyczne nauczycieli. Uczymy ich, jak korzystać z zasobów w sieci, ze stron, portali edukacyjnych, z aplikacji. Pokazujemy jak kreatywnie, odpowiedzialnie, ale też bezpiecznie korzystać z materiałów, które są w internecie" - mówi Monika Eilmes-Glegoła z Fundacji Orange, która kieruje projektem Lekcja: Enter.
"Pokazujemy, jak przy użyciu technologii tworzyć własne treści cyfrowe - własne scenariusze lekcji. Nauczyciele mają też możliwość wymieniania się tymi scenariuszami z innymi uczestnikami. Przygotowujemy nauczycieli do korzystania z aktywizujących uczniów metod nauczania - jak na przykład lekcja odwrócona" - dodaje.
Chcę uczyć zdalnie. Jak zacząć?
Lekcja: Enter to projekt, do którego zgłaszają się całe szkoły. Jeżeli jesteś nauczycielem i chcesz wziąć udział w szkoleniach, zapytaj swojego dyrektora, czy szkoła bierze udział w projekcie. Jeśli jeszcze nie, możecie ją zgłosić. Pamiętaj, że szkolenia dla szkół w Twoim województwie organizują placówki doskonalenia nauczycieli, które dostają na nie specjalne granty z Funduszy Europejskich.
Jacy nauczyciele mogą się zgłaszać? "Projekt jest skierowany do nauczycieli szkół podstawowych i ponadpodstawowych w całej Polsce. Są dwie ścieżki tematyczne - jedna dla nauczycieli czterech grup przedmiotowych - wczesnoszkolnej, humanistycznej, matematyczno-przyrodniczej i artystycznej - i druga - dla nauczycieli informatyki" - wyjaśnia Monika Eilmes-Glegoła.
"Szkolenia są podzielone na poziom podstawowy i zaawansowany. Kiedy nauczyciel się zgłasza, przechodzi pre-test i jest przydzielony do odpowiedniej grupy szkoleniowej. Staramy się ich też grupować według przedmiotów, których uczą, na przykład tylko nauczycieli przedmiotów humanistycznych. Nie zawsze się to udaje, ale wtedy trener ma zawsze przygotowane przykłady i rozwiązania związane z różnymi przedmiotami, których nauczyciele uczą na co dzień. Chodzi o to, by zadbać o wszystkich, by każdy coś ze szkolenia wyniósł i miał inspiracje do pracy w swojej dziedzinie. Oczywiście wskazujemy nauczycielom narzędzia i aplikacje, które są bezpłatne i zazwyczaj są w języku polskim" - zaznacza.
Online czy stacjonarnie?
Do końca 2023 roku w projekcie Lekcja: Enter przeszkoli się ok. 75 tysięcy nauczycieli. Jest to około 15% wszystkich nauczycieli w Polsce. Projekt zaczął się tuż przed pandemią, dlatego fundacja nie zdołała - wraz ze współpracującymi z nimi placówkami doskonalenia nauczycieli - zorganizować wielu szkoleń stacjonarnych.
"Od marca przeszkoliliśmy około 2200 nauczycieli w ramach pilotażu, 3500 nauczycieli jest w trakcie szkoleń, kolejnych 5000 chętnych mamy zapisanych na kolejne szkolenia. Szkolimy on-line, a po pandemii chcemy wrócić do szkoleń stacjonarnych. Szkolenia, choć przygotowują do pracy z użyciem narzędzi cyfrowych, mają na celu wykorzystywane tych narzędzi w pracy w szkole stacjonarnej" - tłumaczy Monika Eilmes-Glegoła.
"Chcemy, aby te kompetencje cyfrowe, które zyskają nauczyciele zmieniły polską szkołę w sposób trwały. Aby była to szkoła angażująca uczniów, otwarta na zmiany. Przyczynią się do tego nauczyciele, którzy będą uczyć w sposób nowoczesny. I takie metody i narzędzia wskazujemy im w projekcie, podsumowuje" - podkreśla.
Zapytajmy uczestników szkoleń
"Myślę, że te szkolenia naprawdę pojawiły się w dobrym czasie. Dają mi konkretne umiejętności - pokazują narzędzia do pracy z moimi uczniami. Jestem nauczycielem z 20-letnim stażem i przez te wszystkie lata dużo się zmieniło w mojej pracy. A to, czego się uczę na tych szkoleniach, daje mi poczucie, że idę z duchem czasu, że mogę do mojej pracy wprowadzić coś nowego. Szkolenia są "uszyte na miarę" to znaczy, że mimo, że jestem dość początkująca, nauczyciel w sposób zrozumiały i dostosowany do poziomu wiedzy uczestników, wyjaśnia poszczególne kwestie. I mimo, że obecnie odbywają się one zdalnie, to czuję się zaopiekowana przez trenera, który dba o to, byśmy nie tylko uczyli się nowych rzeczy, ale wymieniali doświadczenia z innymi nauczycielami" - mówi pani Danuta, która wzięła udział w pierwszej pilotażowej rundzie szkoleń.
"Te szkolenia są dla nas - nauczycieli - bezpłatne, a jednocześnie na wysokim poziomie merytorycznym. Dlatego uważam, że wniosą bardzo wiele wartości do mojej codziennej pracy z uczniami. Poznałam wiele narzędzi i stron, które mogę wykorzystywać w nauczaniu. Wiele z nich już wykorzystuję, by zrobić moim uczniom lekcje powtórzeniowe, i bardzo im się to podoba, angażują się, są bardzo aktywni" - opowiada pani Danuta.
"Narzędzia, które poznałem na szkoleniach, wykorzystuję do pracy z moimi uczniami. To fajny sposób, by zmusić ich do krytycznego a zarazem analitycznego podejścia do informacji znajdowanych w internecie, wyjaśnia pan Marcin, nauczyciel historii. Myślę, że te nowe metody mogą zmienić sposób przekazywania wiedzy naszym uczniom. Mogę powiedzieć, że moje lekcje są atrakcyjniejsze i ciekawsze, a zaangażowanie uczniów też jest większe. I jakoś tak czuję, że w polskiej szkole tkwi w związku z tymi narzędziami spory potencjał" - podkreśla.
Projekt Lekcja: Enter jest finansowany z programu Polska Cyfrowa, którego środki pochodzą z Unii Europejskiej i polskiego budżetu.
Zostań mistrzem informatyki
Z kolei w projekcie Centrum Mistrzostwa Informatycznego, który również jest dofinansowany przez Unię Europejską, nauczyciele i pasjonaci informatyki rozwijają swoje, już zaawansowane, kompetencje cyfrowe. Uczestniczą w 2-semestralnym, certyfikowanym kursie na jednej z 5 najlepszych uczelni technicznych w Polsce (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Politechnika Łódzka, Politechnika Wrocławska, Politechnika Warszawska, Politechnika Gdańska). Przygotowują się w ten sposób do prowadzenia zajęć z algorytmiki i programowania z wybitnie uzdolnionymi uczniami.
Jednocześnie nauczyciel otrzymuje grant na prowadzenie zajęć w formie kółka informatycznego. Dzięki temu może np. zabrać uczniów na spotkania on-line z pasjonatami, czy też podzielić się wiedzą i narzędziami, które sam otrzymał podczas szkoleń.
Nauczyciel, który chce aplikować o grant, musi założyć konto na stronie projektu i zaaplikować. Kolejny nabór wniosków grantowych rusza już w styczniu 2021 roku.
"Ja skorzystałem. Było ciekawie, inspirująco. Kilku nowych rzeczy się nauczyłem - spory zastrzyk wiedzy jest podawany, AGH w Krakowie dało radę! I mogłem podzielić się swoją wiedzą z innymi. Z projektu wyniosłem wartościową sieć kontaktów z innymi ludźmi. Dzięki grantowi moje zajęcia mogły być dużo bardziej atrakcyjne. Jeszcze przed pandemią organizowałem dzieciakom wyjścia, wycieczki, wyżywienie - owocowe czwartki, albo pizza day - polecam! Dzieciaki na pewno skorzystały - nowa wiedza, umiejętności i ciekawe bezpłatne zajęcia. Co szkoła zyskała? Prestiż, lepiej wykształconego pracownika, możliwość korzystania ze sprzętu jak na przykład roboty, zadowolenie rodziców i uczniów. A to dla nich szkoła w sumie istnieje, prawda?" - pyta retorycznie uczestnik dwóch edycji CMI, nauczyciel informatyki w Szkole Podstawowej nr 9 w Tarnowskich Górach i bloger Tomasz Mikołaczyk.
Czy CMI zdaje swój egzamin w erze pandemii? "Jestem również uczestnikiem 2giej edycji CMI. Pomimo COVIDu dajemy radę online, kręcę dzieciakom filmy instruktażowe np. dotyczące mikrokontrolerów micro:bit. Ostatnio tworzyliśmy "inteligentną latarkę" - reguluje poziom oświetlenia w zależności od wykrytego w otoczeniu światła. Na horyzoncie już kilka kolejnych programów, moi 5-klasiści będą wkrótce programować aplikację generującą losowo tzw. bezpieczne hasła. Jest to coś na wzór jednej z opcji Google Chrome, który podczas rejestracji potrafi wygenerować losowe i względnie bezpieczne hasło. Poziom samego zastrzyku wiedzy jest wysoki i dał mi sporo satysfakcji - właśnie dlatego, że nie był to "prosty kurs czy kilkugodzinne podstawowe szkolenie, wprowadzające dla nauczycieli", tylko coś więcej. Ja korzystałem z wiedzy specjalistów z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, ale uczelni partnerskich jest w projekcie więcej. Co ważne, wiedza ta okazuje się być przydatna również podczas mojej pracy z młodzieżą w Domu Kultury w Piekarach Śląskich. Można zatem śmiało powiedzieć, że beneficjentami pośrednio stają się wszyscy moi podopieczni - czy to w szkole w Tarnowskich Górach, czy poza nią, a nie tylko uczestnicy zajęć dodatkowych z Centrum Mistrzostwa Informatycznego. Jedynie nauczyciel, który stale aktualizuje swoje umiejętności i wiedzę, jest w stanie sprostać wymaganiom edukacji XXI wieku na poziomie mistrzostwa, zwłaszcza w informatyce" - dodaje Tomasz Mikołajczyk, który jest również członkiem społeczności Superbelfrzy RP.
Do końca 2023 roku w projekcie CMI przeszkoli się 1500 takich nauczycieli oraz 12 tysięcy ich uczniów. Wartość projektu to ponad 50 milionów złotych, z czego ponad 42 miliony zostały dofinansowane przez Unię Europejską z programu Polska Cyfrowa i budżet państwa.
Chcesz sięgnąć po Fundusze Europejskie? Skorzystaj z bezpłatnej pomocy konsultantów Punktów Informacyjnych! Po więcej informacji zajrzyj na stronę:
www.pife.gov.plJeśli chcesz dowiedzieć się więcej o Funduszach Europejskich, wejdź:
www.funduszeeuropejskie.gov.pl
