Pandemia koronawirusa i obostrzenia z nią związane zrewidowały nasze codzienne plany i aktywności. Osoby, które chcą przenieść się do świata sztuki i kultury mogą to zrobić w formie online. A jest z czego wybierać! Muzeum Narodowe w Warszawie (MNW) udostępnia prawie 60 tys. zbiorów. 15 października muzeum uruchomiło także specjalny serwis, za pośrednictwem którego można obejrzeć dzieła nie wychodząc z domu. Tak szeroki dostęp do sztuki nie byłby możliwy, gdyby nie Fundusze Europejskie.
Ponieważ fundusze UE wspierają nie tylko wielkie inwestycje, budowę dróg i mostów, ale także m.in. naszą kulturę i dziedzictwo narodowe, to przyjrzymy się właśnie tej dziedzinie. O niezwykłym projekcie "Otwarte Narodowe. Digitalizacja i udostępnianie zbiorów MNW" rozmawialiśmy z Karoliną Tabak, kierownikiem Działu Digitalizacji i Dokumentacji Wizualnej Muzeum Narodowego w Warszawie.
Z czego wynikała decyzja o rozpoczęciu projektu? Kiedy projekt został zainaugurowany i jak długo on trwał?
- Od 2011 roku Muzeum sukcesywnie udostępnia zdigitalizowane zbiory m.in. dzięki platformie Cyfrowe MNW, obecności na w serwisie Google Cultural Institute, Google Arts&Culture, Europeanie czy Wikimedia Commons.
W kolejnych latach szukaliśmy możliwości stworzenia narzędzia, które w bardziej atrakcyjny sposób prezentowałoby zbiory w Internecie i pozwoliłoby dotrzeć do większej grupy odbiorców. Potrzebna była również intensyfikacja prac digitalizacyjnych, lepsza jakość wykonywanych zdjęć cyfrowych i skanów.
Szukaliśmy szerszych możliwości dofinansowania i stworzenia nowej pracowni, która umożliwiłaby szybszą i lepszą digitalizację zbiorów. Stąd powstał pomysł aplikowania o wsparcie z Funduszy Europejskich. Udało się. Projekt "Otwarte Narodowe. Digitalizacja i udostępnianie zbiorów MNW", otrzymał dofinansowanie z Programu Polska Cyfrowa i budżetu państwa oraz środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. . Efektem tego projektu jest nowy portal Cyfrowe MNW, który swoją inaugurację miał 15 października br.
Zakładam, że zasoby MNW w dzieła są ogromne! Jak zatem liczna jest kolekcja zbiorów, którą można zobaczyć poprzez serwis Cyfrowe MNW?
- Zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie należą do jednych z największych w Polsce i liczą ok. 830 tys. zabytków. Ze względu na ograniczoną przestrzeń ekspozycyjną oraz konieczność zapewnienia dziełom sztuki odpowiednich warunków przechowywania, na wystawach prezentowana jest zaledwie niewielka część kolekcji. To właśnie m.in. z tych uwarunkowań narodził się pomysł udostępniania zbiorów w Internecie. Obecnie w serwisie Cyfrowe MNW udostępniamy blisko 60 tys. zabytków. Ta liczba stopniowo będzie się powiększać.
Czy jest to największy zbiór w Polsce?
- Fizycznie zbiory MNW należą do jednych z największych i najbogatszych w Polsce. Wirtualnie nasza cyfrowa kolekcja największą nie jest, ale liczymy, że już niebawem tak się stanie. Mamy nadzieję, że nasz kolejny projekt digitalizacyjny - "Hereditas. Digitalizacja i udostępnianie zbiorów MNW" - znacząco się do tego rozwoju przyczyni.
Liczby zbiorów faktycznie robią wrażenie, a kto głównie korzysta z tych cyfrowych?
- W ostatnim czasie obserwujemy duży wzrost zainteresowania zbiorami cyfrowymi MNW. Można się domyślać, że wynika to głównie z dwóch czynników. Po pierwsze w dobie pandemii i zamykania muzeów, zbiory w Internecie pozwalają wszystkim zainteresowanym pozostać na stałych łączach ze sztuką. Po drugie, atrakcyjność, rozbudowane funkcje i udogodnienia nowego portalu Cyfrowe MNW również mogą się przekładać na większą frekwencję. Największa grupa odbiorców naszego nowego portalu to młodzi dorośli w wieku od 18 do 34 lat. Serwis skierowany jest do wszystkich miłośników sztuki, bywalców instytucji kultury, młodzieży szkolnej, studentów, pedagogów, naukowców oraz przedstawicieli branży kreatywnej.
A na jakie atuty serwisu zwracają uwagę użytkownicy?
- Wśród głównych zalet nowego portalu użytkownicy wymieniają przede wszystkim możliwość pobierania wysokiej rozdzielczości zdjęć oraz ich wykorzystywania np. w publikacjach, artykułach czy w produkcji gadżetów. Doceniana jest również merytoryczna warstwa serwisu - przystępne opisy, szczegółowe informacje o miejscu przechowywania danego obiektu oraz klarowne zapisy o prawach autorskich do dzieł.
Skoro już o serwisie mowa, to zatrzymajmy się przy nim na chwilę. "Cyfrowe MNW" to część projektu "Otwarte Narodowe...". Na czym polega jego wyjątkowość?
- Do digitalizacji w ramach projektu wybraliśmy unikatowe obiekty ze wszystkich muzealnych kolekcji. Dzięki portalowi Cyfrowe MNW mamy możliwość zaprezentowania tych zbiorów, które na co dzień znajdują się w magazynach i nie są dostępne dla publiczności. To m.in: zbory sztuki zdobniczej, orientalnej, tkaniny, ceramika, szkło, ikony, a także XIX-wieczna fotografia Warszawy.
Dzięki całemu projektowi udało się też stworzyć profesjonalną pracownię digitalizacyjną, na jaką nigdy nie było miejsca ani środków. Nowoczesny pawilon fotograficzny znajduje się na tyłach Gmachu Głównego MNW.
Warto też zwrócić uwagę, że nowy serwis Cyfrowe MNW nie jest już tylko prostym, internetowym katalogiem zbiorów (taką formę miał od 2011 do 2020 roku), ale wortalem, zawierającym zdjęcia, filmy, ścieżki tematyczne i prezentacje, a także wirtualną wystawę ("Polska. Siła obrazu"). To narzędzie, które pozwoli zagłębić się w bogactwie zbiorów muzealnych.
Serwis został uruchomiony 2 miesiące temu. Czy są już pierwsze sukcesy dotyczące odwiedzin?
- Od 15 października br., czyli premiery nowego portalu Cyfrowe MNW, serwis odwiedziło w ciągu dwóch miesięcy ponad 34 tys. unikatowych użytkowników. To dobrze rokuje na przyszłość i pokazuje, że narzędzia ułatwiające kontakt ze sztuką są potrzebne - zwłaszcza teraz, w dobie pandemii.
Czy Państwa zdaniem wirtualne zwiedzanie muzeum może w przyszłości zastąpić bezpośredni kontakt ze sztuką?
- Podstawową działalnością muzeów pozostaje stacjonarne udostępnianie zbiorów, a bezpośredniego kontaktu z dziełem sztuki nie da się zastąpić. Prezentowanie kolekcji w Internecie jest jednak cennym poszerzeniem i uzupełnieniem oferty naszego Muzeum, zachętą do odwiedzin, przypomnieniem wystawy, którą się widziało czy wreszcie pomocą dydaktyczną. Nowe Cyfrowe MNW ułatwia pracę badaczom i pozwala zapoznać się z naszą kolekcją internautom z całego świata. W dobie pandemii, gdy muzea pozostają zamknięte, to właśnie Internet pozwala nam na możliwie bliski kontakt ze sztuką. Digitalizacja czyni sztukę bardziej dostępną dla nas wszystkich. Bez wątpienia to jedna z najważniejszych jej zalet.
Na wirtualną wizytę po Muzeum Narodowym w Warszawie wybierz się i Ty! Wejdź na stronę: https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/strona-glowna
Chcesz sięgnąć po Fundusze Europejskie? Skorzystaj z bezpłatnej pomocy konsultantów Punktów Informacyjnych! Po więcej informacji zajrzyj na stronę:
www.pife.gov.plJeśli chcesz dowiedzieć się więcej o Funduszach Europejskich, wejdź:
www.funduszeeuropejskie.gov.pl
